بسم الله الرحمن الرحیم

گسترش و توسعه‌ی علم طب

آیا این علم طب توسعه و گسترش آن به وسیله‌ی پیامبران الهی بوده یا اینکه بشر هم نقش دارد؟ سه احتمال می‌تواند وجود داشته باشد.

۱. گسترش و پرورش به دست بشر بوده

۲. گسترش و پرورش به دست انبیاء بوده

۳. اصول و مبانی کلی از انبیاء بوده اما شاخه‌ها و فروع‌ آن از بشر بوده و بشر هم در آن نقش داشته

به نظر می‌رسد احتمال سوم درست‌تر باشد که با توجه به روایات به اثبات آن پرداخته خواهد شد.

اصل ولادت علم طب به دست حضرت آدم (ع) بود اما گسترش آن به دست حضرت داوود (ع) و حضرت سلیمان ابن داوود (ع) بوده است.
اما نمی‌توان منکر شد که بشر نقشی در گسترش علم طب ندارد.

در روایتی از امام می‌پرسند که آیا سحر و جادو حقیقت است؟ امام در جواب می‌فرماید سحر و جادو انواعی دارد، یکی از انواع آن شبیه به طب است. همانگونه که طبیبان برای هر بیماری و آفتی درمان و دارویی قرار داده‌اند، ساحران برای هر سلامتی آفتی قرار داده‌اند برای هر عافیتی معلولیت و نقصی قرار داده‌اند. ساحر مردم را بیمار می‌کند، طبیب مردمان را درمان می‌کند.
در ادامه از امام پرسیده می‌شود که چگونه جن و شیاطین جادو و سحر را آموختند و از کجا بدست آورند. امام در جواب می‌فرماید به همان طریقی که طبیبان طب و درمان را به دست آورند، بعضی‌هاش تجربه می‌باشد.
کلمه‌ی تجربه در این بخش نشان می‌دهد که این بخش مال بشر است. چون انبیاء تجربه نمی‌کنند زیرا دانش لازم را دارند و نیازی به تجربه کردن ندارند. کسی تجربه می‌کند که دانشش را ندارد. پس بشر هم در طب نقش دارد.

برای تجربه بشر دو مورد به ذهن می‌رسد. یک مورد آن است که انبیاء یک گیاهی معرفی می‌کنند به عنوان یک گیاه دارویی. برای مثال انبیاء آویشن را به عنوان درمان و تقویت کننده‌ی معده معرفی می‌کند. اما بشر میاد همان آویشن را امتحان می‌کند و می‌بیند که برای سرفه هم خوب است. در اینجاست که مشخص می‌شود بشر هم نقشی در طب داشته است. با وجود اینکه انبیاء آویشن را برای سرفه تجویز نکرده‌اند اما تجربه بشر کارساز شده و این کار خطر و ضرری ندارد. اما در موارد دیگر با اینکه بشر مطلع شده که درمان با گیاه است بشر می‌رود و گیاهان دیگر را هم تجربه می‌کند و ممکن است یک گیاه درمانی تازه‌ای را کشف کند.
گیاهان دارویی که توسط انبیاء و ائمه معرفی شده است و در روایت وجود دارد محدود است و حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ نوع گیاه می‌باشد. ولی گیاه دارویی در طب سنتی یونایی خیلی بیشتر است و حدود ۵۰۰ نوع می‌باشد. این اختلاف ۳۰۰تایی که اضافه شده اینها توسط بشر و تجربه‌ی بشر اضافه شده است.

سوال: آیا این کار درست است؟ (اضافه کردن گیاهان دارویی جدید علاوه بر آن‌هایی که انبیاء معرفی کرده‌اند.) می‌توان گفت تا حدودی درست است اما در عین حال خطراتی نیز دارد و اون این است که ما نسبت به عوارض گیاهان جدید اضافه شده ایمن نیستیم. و تجربه هم این را نشان داده است. مثلا شیرین بیان در روایات وارد نشده اما هرکسی مشکل معده دارد و شیرین بیان مصرف کند بیماری معده برطرف می‌شود. اما مرور زمان که علم پیشرفت کرد مشخص شد که شیرین بیان چه عوارض و مضراتی دارد تا جایی که در بعضی از کشورهای دنیا استفاده از شیرین بیان ممنوع شده. در این جا متوجه می‌شویم که ائمه چرا این گیاه را به عنوان درمان معرفی نکرده‌اند، احتمالا به این دلیل که این گیاهان عوارض دارند توسط ائمه معرفی نشده‌اند. مانند گل گاو زبان، بارهنگ، خاک شیر

پس متوجه شدیم بشر در توسعه‌ی طب نقش دارد و راه اول تجربه بود مورد دوم این است که در بعضی موارد هم بر حسب اتفاق یک سری اطلاعات کشف می‌شود.
در روایتی آمده است اگر می‌خواهید گستردگی علم خدوند تبارک و تعالی و محدود بودن علم انسان را ببینی نگاه کنید به دریاها، که هر کدام از موجودات داخل آن می‌تواند منافعی داشته باشد که این منافع می‌تواند به مرور بر حسب اتفاق کشف شوند. امام می‌فرماید مانند اینکه یک سگ ولگرد در کنار دریا یک حلزون قرمز ارمنی پیدا کرد این سگ این حلزون رو خورد و پوزه‌اش با خون این حلزون رنگی شد و مردم متوجه زیبایی رنگ پوزه‌ی این سگ شدند و متوجه شدند به خاطر خون اون حلزون است به همین جهت فهمیدند که خون این حلزون می‌تواند به عنوان رنگ استفاده شود و لباس های خودشون را با آن رنگ می‌کردند.
و همچنین مثلا با افتادن سیب، نیوتون قانون جاذبه را کشف کرد.

در نتیجه می‌توان گفت توسعه‌ی علم طب سنتی نسبت به طب اسلامی به این دو دلیل که ذکر شد می‌باشد اما در عین حال ائمه می‌فرمایند خیلی به شرق و غرب نظر نکنید و همان چیزی که ما می‌گوییم را عمل کنید
امام کاظم (ع) بیمار شدند و طبیبان خبردار شدند و نزد امام آمدند و داروهای مختلف و عجیب غریب را تجویز کردند و امام فرمودند که کجا می‌روید، اکتفا کنید به داروهایی که ما می‌گوییم، اکتفا کنید به سید داروها مثلا هلیله‌ی سیاه ومصطکی و شکر در زمستان و هلیله‌ی سیاه و رازیانه و شکر در تابستان
این مشخص می‌کند که ما زیاد به روش‌های گوناگون که از طرف ائمه نیستند نداریم.

تاریخچه طب

طرح یک مشکل درباره‌ی دانشمندان یونانی که طب سنتی یونانی را مطرح کرده‌اند.
در حال حاضر بیشتر داروهای یونانی و بیشتر داروهایی که در قانون ذکر شده است، دارای خمر و مشروب می‌باشند و مشروب نمی‌تواند درمان باشد بلکه ضرر دارد. در روایات ما آمده است که آدم ناچار هم نمی‌تواند خود را با مشروب درمان کند. زیرا مشروب او را بیمارتر می‌کند. حتی انسانی که دارد از تشنگی می‌میرد حق ندارد از مشروب استفاده کند. اما ما می‌بینیم که ۶۰ درصد داروهای سنتی یونانی مشروب دارد و انواع حرام‌ها مانند گوشت خوک و خون جانوار و انواع نجاسات در آن وجود دارد و به نوعی تحریف شده است.

انقلاب صنعتی داروهای پیدا شده توسط علم سنتی را تبدیل به داروهای شیمیایی کرد. برای مثال با پیدا کردن ماده‌ی موثر گیاه آویشن آن را به شکل شیمیایی تهیه کردن و به شکل قرص و شربت به مردم می‌دهند.
این خطراتی دارد. درست است که این گیاه برای مثال از ۱۰ ماده‌ای که دارد ۱ مورد آن برای درمان معده موثر است اما ۹ مورد دیگر از ماده‌های موجود در این گیاه از دیگر بخش‌های بدن در برابر ماده‌ی اول محافظت می‌کنند.
نکته‌ی دوم درباره‌‌ی دلیل خطرات داروهای شیمیایی است که مثلا با بررسی شیر، هسته‌ی سنجد و برگ چغندر متوجه شدند که کلیسوم موجود در آن‌ها برای ترمیم استخوان مفید است. با استفاده از همین نکته اقدام به تولید قرص‌های کلیسیوم شیمیایی کردند. اما کلیسیوم موجود در شیر با کلیسیوم موجود در دارو‌های شیمیایی کاملا متفاوت است و تنها از نظر اسم یکی هستند و از نظر ماهیت متفاوت می‌باشند. به خاطر همین این کلیسیوم شیمیایی وقتی داخل بدن می‌رود تبدیل می‌شود به سنگ کلیه، سنگ صفرا، سنگ بزاق و غده‌های بزاقی. اما کلیسیوم داخل شیر، هسته‌ی سنجد و برگ چغندر تبدیل می‌شود به استخوان.

همین نمک یددار که ید شیمیایی به آن اضافه کرده‌اند باعث شده است که مشکلات تیروئید و سرطان تیروئید روز به روز بیشتر بشود. تا جایی که امروز از هر ۳ نفر یک نفر دارای مشکل تیروئید است. اون یدی که باعث درمان تیروئید می‌شود ید طبیعی است که در نمک است. ید طبیعی را از نمک جدا کردند و بعد ید صنعتی به آن اضافه کردند و این آسیب‌‌ها را زدند.

استفاده از داروهای شیمیایی به دو جهت حرام است. یکی به این علت که این‌ها از خاک و معادن تهیه می‌شوند. خوردن اینجا حرام است چون خوردن خاک حرام است. در روایت داریم که اگر کسی خاک بخورد در حقیقت خودکشی کرده. داروی شیمیایی در حقیقت خودکشی است.
دلیل دوم این است که چون ضرر می‌رساند حرام است. مصرف داروهای شیمیایی به هلاکت رساندن خود است و در نتیجه حرام است.
مواظب باشید حتی یک قرص شیمیایی هم مصرف نکنید.

دریافت فایل صوتی آموزش طب اسلامی - آیت الله تبریزیان - جلسه‌ی پنجم